NCLEX nedir?
NCLEX (National Council Licensure Examination – Ulusal Konsey Lisans Sınavı) ABD’de hemşirelere lisans vermek için NCSBN (National Council of State Boards of Nursing – Eyalet Hemşirelik Kurulları Ulusal Konseyi) tarafından 1994 yılından bu yana uygulanan bir sınav. (2015 yılından itibaren Kanada’da aynı amaç için uygulanmaya başlandı). 3 yıl ve daha fazla bir süreyle eğitim veren okullardan mezun olanlar RN (Registered Nurse – Kayıtlı Hemşire) olmak için NCLEX-RN’e giriyor.
Amacı nedir?
Sınava girenlerin ABD’de hemşirelik yapmak için gerekli en düşük yeterliliğe sahip olup olmadığını belirlemek için yapılır. Lisans verilen hemşirenin toplumun güvenliği için tehdit oluşturmayacağından emin olmak amaçlanır.
Nasıl bir sınavdır?
CAT (Computerized Adaptive Testing – Bilgisayar Uyarlamalı Test) yöntemi ile bir bilgisayar başında uygulanır. Sınavın %80 kadarı çoktan seçmeli sorulardan oluşur. Boşluk doldurma, resim üzerinde işaretleme gibi sorular da sorulabilir. Sınav süresi ve soru sayısı her aday için farklıdır. En az 75, en fazla 265 soru sorulur. En fazla 6 saat içinde tamamlanmalıdır. Adayın verdiği yanıtın doğru veya yanlış olmasına göre bilgisayar daha kolay veya daha zor bir soru sorarak adayın yeterliliğini sınav sırasında gerçek zamanlı olarak belirler. Sınav sonucu Geçti veya Kaldı olarak adayın başvurduğu eyalet hemşirelik kuruluna bildirilir.
Sınavda neler sorulur?
Aşağıda sınavda sorulan soruların kategorilere göre yaklaşık oranları görülebilir (kaynak).
Güvenli ve etkin bakım ortamı
Bakımın yönetimi (%13-19)
Güvenlik ve enfeksiyon kontrolü (%8-14)
Sağlığı geliştirme ve sürdürme (%6-12)
Psikososyal bütünlük (%6-12)
Fizyolojik bütünlük
Temel bakım ve konfor (%6-12)
Farmakolojik ve parenteral tedaviler (%13-19)
Risk potansiyelini düşürme (%13-19)
Fizyolojik uyum (%11-17)
Sınav önemli oranda kitaba dayalı hemşirelik bilgisi gerektiriyor. Ancak sınavda bu bilgiler doğrudan sorulmuyor. Belli senaryolar ve vakalar çerçevesinde hemşirelik bilgisine dayanarak yargılama yapmanız gerekiyor. Bu yönüyle sınav aslında hemşirelik mezunlarının kritik düşünebilme becerisini sorguluyor.
Türkiye’de hemşirelik eğitimi alan bir hemşirenin başarı şansı nedir?
Bu aslında pek çok kişisel etkene bağlı bir durum. Sınav dili olan İngilizce’ye, Amerikan hemşirelik terimleri ve sağlık kültürüne, Amerikan ilaç adlarına (marka adıyla birlikte etken madde adı da veriliyor aslında) ne kadar alışkın olduğunuza göre değişir. Ne olursa olsun kapsamlı bir hazırlık gerektiren bir sınav. NCSBN’nin sitesinde yayınladığı istatistiklere göre Amerikan hemşirelik mezunlarının yaklaşık %80’i, Amerika dışı hemşirelik mezunlarının yaklaşık %30’u ilk denemesinde sınavı geçiyor. ABD dışında hemşirelik eğitimi alanların NCLEX’e girmek için neler yapması gerektiğini şu yazıda özetlemiştim.